Engelsiz Yaşam Teknolojileri – Bağımsız Yaşam (2018)
Şirin Payzın’ın moderatör olduğu Uluslararası Filantropi Semineri’nin konuşmacıları Microsoft yazılım mühendisi ve Seeing AI isimli uygulamanın geliştiricisi Saqib Shaikh, Emmy ödüllü film yapımcısı ve erişilebilir harita uygulaması olan AXSLab kurucusu Jason DaSilva, YGA İcra Kurulu Üyesi ve görme engelli teknolojileri iş geliştirme lideri Kürşat Ceylan, Gallaudet Üniversitesinden işitme engelli çocuklar için çift dilli hikaye kitabı uygulaması olan VL2 Storybook geliştiricisi Melissa Malzkuhn ve Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Politika Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Volkan Yılmaz idi.
Alman korno sanatçısı Felix Klieser’in performansının ardından seminerin açılış konuşmasını yapan Sabancı Vakfı Mütevelli Heyeti Başkanı Güler Sabancı, 3 Aralık Dünya Engelliler Günü vesilesiyle tüm engellerin ortadan kalktığı, tüm bireylerin hayata özgürce katıldıkları bir dünya dilediğini belirterek “Sabancı Vakfı olarak kuruluşumuzdan bu yana engelli bireylerin istihdama, eğitime, toplumsal hayata katılımda karşı karşıya kaldıkları eşitsizlikleri ortadan kaldırmak için pek çok proje hayata geçirdik. Bugün de burada teknolojinin bağımsız yaşama nasıl katkı sağlayacağını konuşacağız” dedi.
Teknolojinin eğitimden sanayiye hayatın her alanının ayrılmaz bir parçası haline geldiğini ve her geçen gün yeni gelişmelerin gündeme geldiğini belirten Sabancı, “Önemli olan sadece teknolojik gelişmeler değil. Bu gelişmeleri hangi alanlarda nasıl hayatımıza kattığımız da giderek daha önemli hale geliyor. Teknoloji daha eşit, adil ve demokratik bir dünya hayaline destek olduğunda çok daha anlam ve değer kazanıyor” dedi.
Seminerin keynote konuşmasını yapan Microsoft yazılım mühendisi ve Seeing AI App Geliştiricisi Saqib Shaikh, “Teknoloji, engelli bireylerin hayatla aralarındaki mesafeyi kapatıyor. Özellikle yapay zekanın gelişimi bu anlamda bizlere çok çeşitli ve yeni fırsatlar sunuyor. Ben de hem görme engelli bir birey hem de bir yazılımcı olarak sürekli herkes için bariyerleri kaldıracak çözümleri nasıl bulabileceğimiz sorusuna yanıt arıyorum. Seeing AI uygulaması da bu arayışın bir sonucu olarak ortaya çıktı. Uygulamanın Türkiye dahil dünyanın her yerinde evde, işte ve daha pek çok alanda görme engellilerin hayatını kolaylaştırıyor. Ve biz uygulamayı her geçen gün geliştirmeyi sürdürüyoruz, çünkü geldiğimiz noktanın henüz başlangıç olduğunun farkındayım” dedi.
Açılış konuşmalarının ardından moderatör Şirin Payzın’ın yönettiği “Teknoloji ve Bağımsız Yaşam” oturumunda görme engellilerin ihtiyaçları doğrultusunda akıllı bastonu geliştiren Kürşat Ceylan, işitme engelli çocuklar için iki dilli hikaye kitabı tasarlayan Melissa Malzkuhn, fiziksel engelliler için online harita geliştiren Jason Da Silva ve engelli politikalarıyla ilgilenen akademisyen Volkan Yılmaz konuşmacı olarak yer aldı.
Panel oturumunun ardından engelli ve engelsiz sanatçıların birlikte yer aldığı Viyanalı dans grubu Ich bin O.K. de kapanış performansı için sahne aldı.
Seminerde ayrıca Türkiye’den ve yurt dışından gelen 16 kurum fuaye alanında açtıkları stantlarda ürünlerini tanıttılar. Merdiven çıkan tekerlekli sandalyeden, görme engelliler için etraftaki nesne ve kişileri betimleyen uygulamalara kadar çeşitli yenilikçi teknolojik ürün ve uygulamalar katılımcılar tarafından yoğun ilgiyle karşılandı. Fuaye alanında ürünlerini sergileyen kurumlar şunlar oldu:
• AbiliSense - Sesleri Dokunsal ve Görsel Uyarılara Dönüştüren Teknoloji
• AXSMap - Erişilebilir Harita Yaratmanın Eğlenceli Yolu
• Engelsiz Yaşam Laboratuvarı (eyLAB) - Erişilebilirlik, Hareketlilik ve Herkes İçin Tasarım
• Logo Silver - Merdiven Çıkabilen Tekerlekli Sandalyeler
• National Autistic Society - Too Much Information Kampanyası
• Neatebox - Button ve Welcome Uygulamaları
• OrCam MyEye 2.0 - Giyilebilir Yapay Görme Cihazı
• Otsimo - Otizmli Çocuklar İçin Eğitici Uygulamalar
• Robotel Türkiye Derneği - Uzuv Kaybı Olan Çocuklar İçin Tasarım El Uygulamaları
• Seeing AI - Gören Yapay Zeka Uygulaması
• Sesgoritma - İşaret Dilini Sese Çeviren Uygulama
• Smarttek Yazılım Teknolojileri - Göz ve Baş Hareketi ile İletişim Uygulamaları
• Tohum Otizm Vakfı - Otizmli Çocuklar İçin Eğitici Uygulamalar
• TreLens - Sesleri Yazıya Dönüştüren Gözlük
• VL2 Storybook Creator - İşitme Engelli Çocuklara Yönelik Hikaye Kitabı Uygulaması
• YGA - WeWalk Akıllı Baston ve Hayal Ortağım Uygulaması
Saqib Shaikh - Microsoft Yazılım Mühendisi, Seeing AI Geliştiricisi
Saqib Shaikh, herkes için daha kapsayıcı bir dünya yaratmak için çalışıyor. Engelli bireyleri desteklemek için Microsoft'ta kullanıcı deneyimleriyle yeni teknolojileri birleştiren mühendis ekiplerini yönetiyor. En son projesi Seeing AI, görme engelli birinin telefonunu kullanarak çevresindeki metin, insan ve nesneler hakkında daha fazla bilgi edinmesini sağlıyor. Proje, birden fazla ödül kazandı ve kullanıcılar tarafından “hayat dönüştürücü” olarak nitelendirildi. Shaikh, Bilgisayar Mühendisliği’nde lisans derecesine ve Yapay Zekâ alanında yüksek lisans derecesine sahiptir. İngiliz Bilgisayar Topluluğu (British Computer Society) tarafından Yılın Genç BT Uygulayıcısı ödülünü almıştır.
Jason DaSilva - Emmy Ödüllü Film Yapımcısı, AXSLab Kurucusu
Engelli hakları savunucusu ve yönetmen Jason DaSilva, yirmi yılı aşkın süredir devam eden film kariyerine dört kısa film ve üç uzun metrajlı film sığdırdı. Aynı zamanda NY Times gazetesinde yazan DaSilva, eserlerinde toplumun dışında kalmış kişilere ses vermeye çalışıyor. DaSilva’nın en bilinen filmi “When I Walk (Yürüdüğümde)” ise kendisine Primer Progresif Multipl Skleroz tanısı konduktan sonra geçen 7 yılı anlatıyor. “When I Walk” filmi 2013’te Sundance Film Festivali’nde gösterildi ve HotDocs 2013’te En İyi Kanadalı Yapım Ödülü’nü kazandı. Daha sonra film, 2015’te Uzun Metrajlı Belgesel kategorisinde Emmy Ödülü’ne layık görüldü. DaSilva şu anda New York’ta yaşıyor ve kendisinin kurduğu AXSLab ve AXSMap.com ile engelli hakları alanında mücadelesine devam ediyor.
Kürşat Ceylan - YGA İcra Kurulu Üyesi
Doğuştan görme engelli olan Kürşat Ceylan, Boğaziçi Üniversitesi Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Bölümü’nden mezun oldu. Üniversite yıllarında 50 bin başvuru içinden seçilerek Young Guru Academy (YGA) Liderlik Programı’na katılmaya hak kazandı ve görme engellilerin sosyo-ekonomik gelişimi üzerine projelerde sorumluluk aldı.
Ceylan 2015’ten bu yana YGA’nın görme engelli projelerine liderlik ediyor. Sinemalarda sesli betimleme, kapalı alanlarda navigasyon, Akıllı Baston WeWALK gibi yenilikçi teknolojilerin geliştirilmesinde farklı roller aldı. Bu teknolojilerle Edison Ödülleri, Mobile World Congress Ödülleri gibi birçok uluslararası ödül kazandı; bu projeler uluslararası konferanslarda en iyi örnek uygulama olarak anlatıldı.
Melissa Malzkuhn - Gallaudet Üniversitesi, VL2 Storybook App Geliştiricisi
Melissa Malzkuhn dil oyunları, interaktif deneyimler ve toplum temelli değişime duyduğu aşkla çalışan bir aktivist, akademisyen, sanatçı ve dijital strateji uzmanıdır. Gallaudet Üniversitesi’ne bağlı Motion Light Lab’de kurucusu olduğu yaratıcı gelişim süreçlerini yönetmektedir. Laboratuvar, işitme engelli çocuklara ve görerek öğrenenlere yönelik, hikâye kitabı uygulamalarından hareketli resim projelerine uzanan üç boyutlu öğrenme deneyimleri yaratıyor. Çalışmalarında yaratıcı edebiyat ve dijital teknolojiyi birlikte kullanan Malzkuhn, şimdilerde işitme engelli çocukların okuryazarlık gelişimini desteklemek için farklı ülkelerdeki ekiplerle iş birliği yapıyor.
Volkan Yılmaz - Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Politika Anabilim Dalı Öğretim Üyesi
Volkan Yılmaz Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Politika Anabilim Dalı’nda öğretim üyesi ve Sosyal Politika Forumu’nun merkez müdürü olarak çalışmaktadır. Lisans derecelerini Boğaziçi Üniversitesi’nden Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler ile Sosyoloji bölümlerinden alan Yılmaz, Modern Türkiye Tarihi alanındaki yüksek lisans derecesini aynı üniversitenin Atatürk Enstitüsü’nden ve siyaset bilimi alanındaki doktora derecesini ise Leeds Üniversitesi’nden almıştır. Yılmaz’ın Türkiye’de Sağlık Reformunun Siyaseti (The Politics of Healthcare Reform) başlıklı son kitabı ise 2017 yılında Palgrave Macmillan tarafından yayınlanmıştır. Yılmaz’ın çalışma alanları arasında sosyal politika reformlarının siyaseti, sağlık politikaları, insanî yardım ve sosyal politikalar, insan hakları ve sosyal dışlanma, engelli kişilerin insan hakları bulunmaktadır.