Mevcut Durum

Birçok batı ülkesinde sağır çocukların dil, eğitim ve bilişsel gelişimlerini sağlayacak uygulamalar bulunmasına rağmen Türkiye’de okul öncesi sağır çocuklara yönelik görsel eğitim malzemesi çok kısıtlıdır. Bu durum, sağır çocukların bilgi dağarcığının, okuma becerilerinin, dil ve bilişsel becerilerinin yeterince gelişememesine sebep olmaktadır. Sağır çocukların Türk İşaret Dili ve Türkçe dillerini geliştirmelerine destek olacak, yaratıcılıklarını destekleyecek, ileriki eğitim ve sosyal yaşamlarına katkıda bulunacak materyallere ihtiyaç duyulmaktadır.

2019-2020 yıllarında yürütülen projenin ilk yılında Türk İşaret Dili (TİD) ve Türkçe ikidilli, Android ve IOS ile uyumlu çocuk öykü kitabı uygulaması geliştirildi. Projenin ikinci yılında uygulamanın geliştirilmesi ve yeni öykü kitapları eklenmesi planlanmaktadır.

Projenin Hedefledikleri

• Öykü uygulaması, çok sayıda öykünün eklenmesi için dinamik hâle getirilecek.
• Sabancı Vakfı tarafından yayımlanan beş Papuduk çocuk kitabı ve Öfkeli Örümcek Rıza öyküsü etkileşimli olarak uygulamaya entegre edilecek.
• Her öykü için öğretmenlerin kullanabilecekleri, çocukların yaratıcılık yeteneklerini geliştirecek etkinliklerin yanı sıra işaret dillerinin sözcük ve yapısına dair bilgilendiren birer örnek ders planı hazırlanacak.

Projenin Sonuçları

• 2019-2020 yıllarında yine Sabancı Vakfı Hibe Programı kapsamında yürütülen projenin ilk yılında geliştirilen Türk İşaret Dili (TİD) ve Türkçe olmak üzere Android ve IOS ile uyumlu çocuk öykü kitabı uygulaması, projenin ikinci fazında “İki-Dilli Öyküler” adıyla dinamik, yani farklı kitaplar eklenebilir hâle getirildi.
• Projenin ilk yılında hazırlanan Keloğlan öyküsüne ek olarak bu yıl Sabancı Vakfı tarafından yayımlanan Papuduk serisinden beş çocuk kitabı ve Öfkeli Örümcek Rıza öyküsü de bu uygulamaya dâhil edildi.
• Kitaplar uygulama için TİD’e çevrildi, animasyonlarla görselleştirildi, altyazı, sesli betimleme ve seslendirmeler ile desteklenerek yayına hazırlandı. Türkçeden TİD’e, yani sözcükten videoya çeviri fonksiyonu içeren zengin etkileşimli anlatıma sahip uygulama, tüm sözcükler için de seslendirme imkânı da sunuyor.
• Öykü kitabı uygulamasının içeriğinde yer alan TİD-Türkçe sözlüğü etkileşimli hâle getirildi.
• Uygulamanın test edilmesi ve yaygınlaştırılması için çocuklarla atölye çalışmaları düzenlendi.

Katılımcı Görüşü

Uygulamayı Kullanan Bir Çocuk - 6 yaşında “Hikâyeyi artık işaret dili ile izliyorum. Hem de alfabe öğreniyorum. Çok beğendim. Hep böyle farklı hikâyeler olsun istiyorum.”

Uygulamayı Kullanan Bir Çocuğun Ebeveyni “Uygulama indirdim. Bütün hikâyelerde işaret dili var. Kızıma gösterdiğimde sevinçle hikâyeleri tek tek izledi. Çok güzel bir uygulama olmuş.”