Sabancı Vakfı, AÇEV ve KAMER ile Engelliliği Sıradanlaştırmak İçin Çalışıyor

Sabancı Vakfı’nın hibe verdiği kuruluşlar arasında bulunan AÇEV ve KAMER, kadın alanındaki çalışmalarına “engelli” grupları ilk defa dahil ederek hayata geçirdikleri projelerini ve deneyimlerini, kadın ve engelli alanlarında çalışan diğer sivil toplum kuruluşlarıyla paylaştılar.

“Engellilik konusunda farkındalık yaratmak küçük bir çocuğa kerevizi sevdirmek gibi”

AÇEV ve KAMER’in deneyim paylaşım toplantısının açılış konuşmaları “Başka Dilde Aşk” filminin oyuncuları Lale Mansur ve Mert Fırat tarafından yapıldı. Filmde, işitme engelli bir sporcuyu canlandıran Mert Fırat, engelliliği ötekileştirmeden sıradanlaştırmak gerektiğini belirterek, engellilerden çok engeli olmayan bireylerin bu konuda eğitime ihtiyacı olduğunu söyledi. Fırat, “Engelliler, engellerinin farkındalar ve engelleriyle nasıl yaşayabileceklerini biliyorlar, ancak engelli olmayanların, önyargıları olmadan nasıl yaşayabileceklerini öğrenmeleri gerekiyor. Ancak bu şekilde engelleri kaldırabiliriz” dedi. Fırat, engellilik konusunda farkındalık yaratma çabalarını küçük çocuklara kerevizi sevdirmeye benzeterek şöyle konuştu: “Küçük küçük parçalar halinde toplumun engellilik konusunda empati kurmasını sağlamalıyız. Bu konuda farkındalık sağlayan bir toplum, engelleri farklılık olarak değil, hayatın doğal bir parçası olarak görerek, sıradanlaştırabilecektir.”

Engellilere uygun bina oranı yüzde 5,8

AÇEV Genel Müdür Yardımcısı Hilal Kuşcul, Sabancı Vakfı’nın desteğiyle hayata geçirdikleri “Kadınların Çok Yönlü Güçlendirilmesi Projesi” ile üç yılda 260 gönüllü ile toplam 11.000 kadın, genç kız ve ortopedik engelli kadına “Okuma Yazma Kursu”, 1.000 kişiye “Toplumsal Bilgilendirme Toplantıları” ile ulaşmayı hedeflediklerini söyledi. Kuşcul, “2009 yılından bu yana Adana, Ankara, Bursa, İzmir, Nevşehir, Trabzon ve Van’da uygulanan projeyle kadınların, genç kızların ve engelli kadınların en temel ihtiyaçlarından biri olan eğitim alma haklarının sağlanması yoluyla hem haklarını öğrenerek güçlenmelerini hem de kent yaşamına ve toplumsal hayata katılımlarının kolaylaştırılmasını amaçlıyoruz” dedi.

Hilal Kuşcul, proje kapsamında bugüne kadar yaklaşık 7600 kadına okuma yazma ve engelli hakları eğitimi verildiğini, mahallelerde yapılan ‘Toplumu Bilgilendirme Toplantıları” ile aralarında okul müdürleri, toplum polisleri, sınıf, branş ve rehber öğretmenler, STK yetkililerinin bulunduğu yaklaşık 1500 kişiye ulaşıldığını bildirdi. Proje kapsamında ayrıca kurs açılan 200’e yakın binanın fiziksel engellilerin erişimine uygun olup olmadığının incelendiği bir de rapor hazırlandı. Raporda, incelenen binaların % 40’ında rampa bulunduğu, %10’unda

asansör kullanıldığı, yaklaşık %42’sinde engelli bireylerin kullanımına uygun tuvalet olduğu ve engelli erişimi için gerekli tüm kriterlerin tamamının birarada bulunduğu bina oranının ise sadece % 5,8 olduğu tespit edildi.

Engelli bulunan evlerde bakım işini sadece kadınlar üstleniyor

Sabancı Vakfı’nın Toplumsal Gelişme Hibe Programı kapsamında desteklediği KAMER de, bugüne kadar sadece kadınlara yönelik çalışmalar yapan bir kurum olarak ilk defa “Engeller Kalkıyor” projesi ile “engelli” konusunu ele aldı. KAMER Vakfı Başkanı Nebahat Akkoç, “Engeller Kalkıyor” projesiyle, engelli olan ve/veya bakım hizmeti üstlenen kadınlar ve çocuklarla ilgili yerel uygulamaları tespit etmeyi, şiddeti algılayış ve yaşayış biçimlerini öğrenmeyi ve bu kadınlarla işbirliği geliştirmeyi amaçladıklarını bildirdi. Akkoç, proje kapsamında, Diyarbakır, Hakkari, Tunceli, Urfa ve Van’da 149 kişinin katıldığı proje tanıtım toplantıları ve 2000 kadının katıldığı “Mahalle Toplantıları” yapıldığını söyledi.

Proje kapsamında ayrıca, 5 ilde 15 bin hane ziyareti yapılarak, ailelerin engellilere yönelik sosyal hizmetlerden ne kadar yararlandığı, kadınların okur-yazarlık durumları, evlerin ve mahallelerin fiziksel koşulları sorgulandı. KAMER’in gönüllü çalışanları tarafından iki aşamalı olarak gerçekleştirilen hane ziyaretlerinden elde edilen sonuçlar, TBMM’ne sunulmak üzere rapor haline getirildi. Rapor, 5 şehirde:

• Engelli oranının % 7 civarında olduğunu
• Engellilerin % 60’nın engellilere yönelik hizmetlerden yararlanmadığını
• Engellilerin % 43’ünün kadın olduğunu
• Engellilerin % 49’unun sosyal yardım alamadığını ve

Engellilerin % 78’i evde bakıma ihtiyaç duyduğunu belirtiyor. Engelli bulunan evlerde bakım işini sadece kadınlar üstleniyor ve kadınlar engelli doğan çocuktan sorumlu tutuluyor.