Sabancı Vakfı’nın Desteğiyle Sürdürülen Metropolis Antik Kenti Kazı Çalışmaları Başlıyor

Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Trakya Üniversitesi işbirliği, Sabancı Vakfı, MESEDER (Metropolis Sevenler Derneği) ve Torbalı Belediyesi desteğiyle 21 yıldır sürdürülen Metropolis Antik Kenti’ndeki 2012 yılı kazı çalışmaları başlıyor. Trakya Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Serdar Aybek başkanlığında, Türk ve Alman akademisyenler ve geçici kazı işçileri ile yaklaşık 60 kişilik bir ekibin yürüttüğü kazı çalışmalarında bu yıl; 3 bin yıllık tarihe ışık tutacak yeni kalıntı ve buluntuların ortaya çıkarılması hedefleniyor.

Trakya Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Serdar Aybek, bu yılki kazılarda Palaestra mozaikleri ve hamam alanında kazı çalışmalarına devam edeceklerini belirterek şunları söyledi: “2012 sezonunda Metropolis'de öncelikle Çevre Düzenlemesi ve Ziyaretçi Karşılama Merkezi projesi kapsamında faaliyetlerde bulunacağız. Bu kapsamda Metropolis’i çevreleyecek çit hattı bitki örtüsünden arındırılacak. Ayrıca ziyaretçilerin kenti daha rahat dolaşabilmeleri ve tam bir tur yapabilmeleri için orta kent olarak adlandırılan Meclis Binası, Stoa ve Hamam yapılarından güncel kazı alanımıza uzanan bir yol düzenlemesi yapmayı planlıyoruz. Ayrıca çalışmalarımız son 2-3 yıldır süregeldiği gibi Aşağı Hamam ve Palaestra yapısında devam edecek. Bu yapının ve hamamın tamamen günışığına çıkarılmasını planlıyoruz. Geçtiğimiz yıllarda kazı çalışmalarında önemli yapıları ve eserleri gün ışığına çıkardık. Kent ve çevresine ait kültürel ve sosyal hayata ilişkin önemli bulgular elde ettik. Metropolis’in gizemini bu yıl da çözmeye devam edeceğiz.”

3 bin yıllık tarihi kent Metropolis’in ören yeri olma çalışmalarında son adımın da atıldığını belirten Serdar Aybek “Metropolis ören yeri için İzmir 2 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’ndan onay alındı. Böylece, en önemli ve son adım da atılmış oldu. Çevre düzenleme, ziyaretçi karşılama merkezi gibi ören yeri çalışmalarının tamamlanmasıyla birlikte Metropolis, önemli kültür turizm destinasyonlarından biri olacak” dedi. Sabancı Vakfı Genel Müdürü Zerrin Koyunsağan ise 3 bin yıllık tarihi kentin bu noktaya gelmesinde Sabancı Vakfı’nın önemli desteğinin bulunduğunu belirterek, “Metropolis antik kenti, geleceğe taşımamız gereken bir miras. Sabancı Vakfı olarak tarihsel mirasımızın gelecek nesillere aktarılmasına destek vermeyi önemsiyoruz” dedi. Metropolis’in ören yeri onayının alınmasının önemli bir gelişme olduğunu vurgulayan Koyunsağan, “Metropolis’in ören yeri olarak kültür turizmine kazandırılmasının, yöre ekonomisine de önemli bir katkı sağlayacağına inanıyoruz. Bu sayede, yörede toplumsal kalkınmanın ivme kazanmasını ve Vakfımızın çalışmaları arasında

bulunan “kadınların topluma ve ekonomiye katılımı” konusunda olumlu gelişmeler olacaktır” dedi.

Metropolis’in keşfi 21 yıldır sürüyor

Metropolis antik kenti kazıları, 1989 yılında Efes Müzesi başkanlığında ve Prof. Dr. Recep Meriç’in bilimsel danışmanlığında başladı. Bilimsel heyet tarafından 21 yıldır sürdürülen kazı çalışmalarının ilk yıllarında Uyuzdere Kült Mağarası, akropolis surları ve antik tiyatro ortaya çıkarıldı. Hellenistik Dönem’e tarihlenen tiyatro kazıları 1998 yılında tamamlandı ve 2000 yılında restore edilerek etkinliklere açıldı. Sonraki dönemde orta kent üzerine yoğunlaşan arkeoloji ekibi, buradaki üç yapı katında Bouleuterion (Meclis Binası), Stoa (Sütunlu Galeri), yukarı hamam ve Gymnasium, Latrina, Atriumlu evler, dükkanlar ve kentin dar sokaklarını ortaya çıkardı. Recep Meriç’in emekli olmasıyla kazı başkanlığını 2007 yılında devralan Serdar Aybek ve ekibi, son dönemde peristil evler, aşağı hamam ve mozaik tabanlı sütunlu galerileri gün ışığına çıkararak kentin turizme kazandırılmasına yönelik faaliyetleri hızlandırdı. Bu noktada bilimsel yayınlara ve kamulaştırma gibi altyapı çalışmalarına ağırlık verildi.

Metropolis Hakkında

1990’dan bu yana sürdürülen kazılarla gün ışığına çıkarılmaya çalışılan Metropolis Antik Kenti, Torbalı ilçesine bağlı Yeniköy ve Özbey köyleri arasındaki bir tepede bulunuyor. Metropolis’in tarihi, Neolitik Çağ'daki ilk yerleşim izlerinden Klasik Çağ'a, Hellenistik Çağ'dan Roma ve Bizans dönemlerine, Beylikler ve Osmanlı tarihine kadar uzanıyor. Bugüne kadar yapılan kazılar sonunda Antik Tiyatro, Peristilli Evler, Stoa (Sütunlu Galeri), Bouleuterion (Meclis Binası), biri büyük diğeri küçük iki Roma Hamamı, Gymnasion (Spor Alanı), Devlet Agorası, Dükkanlar, Genel Tuvalet, Sokaklar gibi antik kent dokusunu oluşturan yapılar ve mekânlar bulundu. Ayrıca bu mekânların kazı çalışmaları sırasında seramik, sikke, cam, mimari parçalar, figürler, heykeller, kemik ve fildişi eserler, pithos (depolama küpü) ve birçok Hellenistik dönem seramikleri ile madeni eserlerden oluşan 10 binin üzerinde tarihi eser gün yüzüne çıkartıldı. Kazılarda elde edilen eserler, bugün İzmir Tarih ve Sanat, İzmir Arkeoloji ve Selçuk Efes müzelerinde sergileniyor.